تفکر طراحی، مفهومی است که هر روزه در بسیاری از صنایع و حوزه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. این مفهوم به طور گسترده در طراحی محصولات، خدمات، رابط کاربری، فضاهای داخلی و خارجی، بسته‌بندی، بازی‌های رایانه‌ای و حتی استراتژی کسب‌وکار مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله، به بررسی مفهوم تفکر طراحی و مراحل آن در کسب‌وکار خواهیم پرداخت.
تفکر طراحی، به معنای به‌کارگیری رویکرد خلاقانه و نوآورانه در حل مسائل است. در واقع، تفکر طراحی کمک می‌کند تا با به‌کارگیری ایده‌های جدید، به راه‌حل‌هایی برای مشکلات پیچیده دست پیدا کنید. این رویکرد، به شما این امکان را می‌دهد که به دنبال راه‌حل‌های جدید و بهتر برای مسائل باشید و به‌عنوان یک مزیت رقابتی در بازار از آن بهره ببرید.
باتوجه‌به اهمیت تفکر طراحی در کسب‌وکار، آشنایی با این مفهوم و مراحل آن، برای هر کسب‌وکاری ضروری است. در این مقاله، سعی شده است تا به شیوه‌ای ساده و قابل‌فهم، این مفهوم و مراحل آن را برای شما توضیح داده شود.
تفکر طراحی چیست؟
تفکر طراحی (Design Thinking)یک رویکرد نوآورانه و محوری در فرایند طراحی محصولات و خدمات است. این رویکرد در ابتدا برای حل مسئله در طراحی محصولات مورداستفاده قرار می‌گرفت، اما در حال حاضر به‌عنوان یک رویکرد کلی در حل مسائل و چالش‌های متنوع در سازمان‌ها، شرکت‌ها و حتی در زندگی روزمره افراد مورداستفاده قرار می‌گیرد.
تفکر طراحی دربرگیرنده مراحل مختلفی از جمله شناخت مشکلات و نیازهای کاربران، تحلیل و تفسیر اطلاعات، ایده‌پردازی، پیش‌بینی نتایج و تست و ارزیابی ایده‌هاست.
در این رویکرد، کاربر و نیازهای او در مرکز توجه قرار می‌گیرد و با بررسی و تحلیل عمیق نیازها و مشکلات کاربران، ایده‌های متنوعی برای حل مسئله به دست می‌آید. در ادامه، این ایده‌ها توسط تیم طراحی تست و ارزیابی می‌شوند تا بهترین راه‌حل برای حل مشکلات کاربران و ارائه خدمات و محصولات باارزش ارائه شود.
تفکر طراحی به‌عنوان یک رویکرد شناخته شده در مدیریت و طراحی محصولات، باعث شده است تا سازمان‌ها و شرکت‌ها بتوانند با استفاده از این رویکرد، کیفیت خدمات و محصولات خود را ارتقا دهند و به رشد و توسعه پایدار دست یابند.
تاریخچه Design Thinking
در ادامه پاسخ به سؤال تفکر طراحی چیست، می‌خواهیم نگاهی به تاریخچه این مفهوم داشته باشیم. تفکر طراحی یک رویکرد نوآورانه در حل مسائل است که در دهه ۱۹۶۰ میلادی به وجود آمد و در ابتدا برای حل مسائل در صنعت طراحی محصولات به کار گرفته شد. در این رویکرد، تمرکز بر روی نیازهای کاربران و مشتریان قرار دارد و با استفاده از روش‌های مختلفی نظیر مصاحبه کاربر، مشاهده، مدل‌سازی و آزمایش، سعی شد تا بهترین راه‌حل برای مسئله مشخص شود.
در دهه ۱۹۹۰، شرکت IDEO یکی از برجسته‌ترین شرکت‌هایی بود که تفکر طراحی را به‌عنوان یک رویکرد جدید در طراحی محصولات معرفی کرد. این شرکت با استفاده از تفکر طراحی، توانست به طور موفقیت‌آمیزی محصولاتی را طراحی کند که به بازاریابی برای شرکت‌های بزرگی مانند Apple، Coca-Cola یا HP کمک کرد.
امروزه، تفکر طراحی به‌عنوان یک رویکرد مؤثر در حل مسائل و جستجوی راه‌حل‌های نوآورانه، به‌صورت گسترده در سازمان‌ها و شرکت‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. این رویکرد باتوجه‌به تمرکز بر روی نیازهای کاربران، می‌تواند در طراحی محصولات و خدمات باکیفیت و مؤثر، بهبود چشمگیری ایجاد کند و در نهایت به رشد و توسعه سازمان‌ها و شرکت‌ها کمک کند.
| به‌عنوان یک رویکرد خلاقانه و جدید، تفکر طراحی با استفاده از روش‌های مختلفی نظیر ترکیب ایده‌ها، مصاحبه کاربر، آزمایش‌های کاربری، توسعه نمونه اولیه و بازخورد کاربران، سعی می‌کند تا بهترین راه‌حل برای مسئله را مشخص کند. |
به این صورت، تفکر طراحی به‌عنوان یک رویکرد شامل فرایندهای پویا و تکاملی است که به سازمان‌ها و شرکت‌ها کمک می‌کند تا با بهبود کیفیت خدمات و محصولات خود، مشتریان را راضی کنند و بر رشد و توسعه پایدار دست یابند. به‌طورکلی توجه به تجربه مشتری یکی از موضوعات مهم در کسب‌وکار است که باید در موردش بدانید. برای این منظور توصیه می‌کنیم مطلب « اهمیت تجربه مشتری » را حتماً بخوانید!
تفکر طراحی چه کاربردهایی دارد؟
این روزها Design Thinking دیگر یک مفهوم ساده نیست و در زمینه‌های مختلفی می‌توانید مثال‌هایی برای کاربرد آن مشاهده کنید. تفکر طراحی توسط برندهای بزرگ مورداستفاده قرار گرفته و روزبه‌روز کارایی‌های جدید برای آن کشف می‌شوند که در ادامه به چند موردشان اشاره خواهیم کرد:
طراحی محصولات
تفکر طراحی در طراحی محصولات، با استفاده از رویکردی بر پایه نیازهای کاربران و مشتریان، می‌تواند به طراحی محصولات باکیفیت و جذاب کمک کند.
طراحی خدمات
تفکر طراحی در طراحی خدمات نیز می‌تواند مؤثر باشد. در این رویکرد، با تمرکز بر روی نیازهای مشتریان و با استفاده از روش‌های مختلفی نظیر مصاحبه، مشاهده، مدل‌سازی و آزمایش، سعی می‌شود تا خدماتی باکیفیت و مؤثر برای مشتریان ارائه شود.
حل مسائل
تفکر طراحی به‌عنوان یک رویکرد نوآورانه در حل مسائل، در مختلف زمینه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. در واقع حل مسئله یکی از اصلی‌ترین کاربردهای تفکر طراحی است و به شرکت‌ها، سازمان‌ها، ادارات یا حتی کسب‌وکارهای کوچک کمک می‌کند که چالش‌ها و مسائل پیش رویشان را به‌سرعت حل کنند.
طراحی آموزشی
در این رویکرد، با تمرکز بر روی نیازهای دانشجویان و با استفاده از روش‌های تفکر طراحی می‌توان رویکردهای آموزشی بسیار مؤثرتری را تنظیم کرد که نیاز به زمان کم‌تری داشته باشند، اما بازدهی‌شان بالاتر باشد.
طراحی فرهنگی
یکی دیگر از کاربردهای تفکر طراحی، طراحی فرهنگی است. این کاربری جنبه اجتماعی دارد و در سطوح بالا قابل‌اجرا خواهد بود. در این کاربرد با تمرکز بر روی نیازهای جامعه، می‌توان فرهنگ و میزان آگاهی عمومی مردم را در یک بازه زمانی افزایش داد.
به‌طورکلی، تفکر طراحی به‌عنوان یک رویکرد نوآورانه در حل مسائل، در زمینه‌های متنوعی مورداستفاده قرار می‌گیرد و همین موضوع باعث محبوبیت زیاد آن شده است. با مطالعه بلاگ « تکنیک های حل مسئله » شما می‌توانید در این باره اطلاعات کامل‌تری کسب کنید.
مراحل تفکر طراحی در کسب‌وکار
تا اینجا سعی کردیم به طور کامل به پاسخ سؤال تفکر طراحی چیست، بپردازیم. همچنین کاربردهای آن هم معرفی شدند تا بهتر بدانید که این مفهوم در دنیای امروز چه جایگاهی دارد. Design Thinking روشی است که توسط کسب‌وکارهای مطرح جهان مورداستفاده قرار می‌گیرد، اما سؤال اینجاست که چگونه باید آن را اجرا کرد؟ در واقع تفکر طراحی در کسب‌وکار چه مراحلی دارد؟
1. شناخت مشتری
باید بفهمید که مشتریان شما چه نیازهایی دارند و چگونه می‌توانید این نیازها را برطرف کنید. این گام اول برای اجرای تفکر طراحی در کسب‌وکار است.
2. تحلیل برند
در مرحله دوم باید تمام جزئیات در مورد برند خود را بررسی کنید. نتیجه این اطلاعات باید به شما نشان دهد که برند شما چه مزیت برتری نسبت به دیگر رقبا دارد. همچنین این داده‌ها باید در مسیر پیداکردن یک راه برای نشان داده این مزیت‌ها هم کارایی داشته باشند.
3. ایده‌پردازی
در این مرحله، باید ایده‌های مختلفی برای بهبود محصول یا خدمت خود پیدا کنید. باید به دنبال ایده‌هایی باشید که با نیازهای مشتریان هماهنگی داشته باشند. البته باید در این راستا به این موضوع هم توجه کنید که این تغییرات باید از نظر مالی هم برای برند شما توجیه اقتصادی داشته باشند.
4. طراحی
مرحله چهارم از اجرای Design Thinkng به طراحی محصولات یا خدمات شما اختصاص می‌یابد. در پروسه این طراحی، باید به جزئیاتی مانند نوع بسته‌بندی، طراحی لوگو و طراحی صفحه وب یا صفحات مربوط به برند در شبکه‌های مجازی دقت زیادی داشته باشید.
5. توسعه پروتوتایپ
حالا زمان آن رسیده که یک نمونه اولیه از محصولات یا خدماتی که طراحی کرده‌اید، آماده کنید. نکته مهم اینجاست که این نمونه اولیه باید کاملاً مطابق با طراحی‌های انجام شده باشد و برای تست به مراجعین یا حتی کارکنان سپرده شود.
6. آزمایش و بازخورد
در مرحله ششم شما باید نمونه اولیه خود را به کارکنان یا مشتریان ارائه دهید. در مقابل لازم است که از این افراد بازخورد، نظرات و پیشنهاداتی در مورد نمونه اولیه دریافت کنید. حالا که بازخوردهای لازم را جمع‌آوری کرده‌اید، می‌توانید محصول یا خدمت خود را در جهت رضایت بیش‌تر مشتری بهبود دهید.
7. بهینه‌سازی محصول
در این مرحله، باید نمونه اولیه را ارتقا دهید و آن را به یک محصول یا خدمت کامل‌تر تبدیل کنید. بعد از تبدیل نمونه اولیه به یک محصول یا خدمت کامل و جامع، باید آن را به بازار عرضه کنید. همچنین باید در این حین برای بازاریابی این محصول یا خدمت تلاش کنید.
در این مرحله، باید به دنبال راه‌هایی برای بهبود محصول یا خدمت، جذب مشتریان جدید، ایجاد شبکه توزیع و بهبود فرایندهای داخلی کسب‌وکار باشید. همچنین، باید باتوجه‌به بازخوردهای مشتریان، محصول یا خدمت را بهبود بخشید و به رشد کسب‌وکار بپردازید.
8. اجرای برنامه بازاریابی
حالا که کار طراحی، نظرسنجی و ارتقای محصولات و خدماتتان انجام شده است، باید به سراغ اجرای برنامه‌های بازاریابی بروید. در این راستا در استفاده از هیچ امکاناتی دریغ نکنید!
تبلیغات در وب‌سایت‌ها، تبلیغات تلویزیونی، تبلیغات رادیویی یا حتی تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی متنوع از جمله انتخاب‌های پیش روی شما خواهند بود.
9. پیگیری و بهبود
کار تمام نشده! حالا که محصول یا خدمت شما به دست مشتری‌های واقعی رسیده است، باز هم باید به دنبال جمع‌آوری بازخوردها، نظرات و پیشنهادها باشید. در نهایت هم مانند قبل، باید این اطلاعات را در راستای بهبود خدمات و محصولاتتان استفاده کنید.
10. توسعه و تحول
تمرکز برندتان را صرفاً روی دسته خاصی از محصولات و خدمات نگذارید. برای پیشرفت باید در مسیر رشد قرار داشته باشید و این کار تنها به‌واسطه شناخت بازار و عرضه محصولات و خدمات جدید ممکن خواهد بود.
الگوهای تفکر طراحی
الگوهای تفکر طراحی Design Thinking Patterns) ) به الگوهای تفکری اشاره دارد که به طراحان و مهندسان کمک می‌کند به‌راحتی به راه‌حل‌های خلاقانه و نوآورانه برای مسائل پیچیده دست یابند.
این الگوها شامل مجموعه‌ای از فنون، تکنیک‌ها، استراتژی‌ها و الگوهای مفهومی هستند که برای طراحی محصولات، خدمات و تجربیات مشتری‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند.
با استفاده از الگوهای تفکر طراحی، طراحان می‌توانند به‌راحتی به نتایج بهتری در زمینه طراحی محصولات و خدمات دست یابند. این الگوها کمک می‌کنند در نهایت بازخوردهایی که از سمت مشتری‌ها به دست می‌آیند شامل بازخوردهای مثبت بیش‌تر نسبت به بازخوردهای منفی باشند.
از جمله الگوهای تفکر طراحی می‌توان به الگوی تفکر کاربرمحور، الگوی تفکر نوآورانه، الگوی تفکر چندگانه، الگوی تفکر تکاملی و موارد ازاین‌دست، اشاره کرد. هر یک از این الگوها دارای ویژگی‌ها و مراحل مشخصی هستند که به طراحان کمک می‌کنند تا به راه‌حل‌های بهتری برای مسائل پیچیده دست یابند.
این که برای کسب‌وکار شما کدام یک مناسب‌تر است، کاملاً بستگی به شرایط دارد. باتوجه‌به این موضوع شما پیش از انتخاب یک الگوی تفکر طراحی بهتر است ابتدا در مورد همه آن‌ها اطلاعاتی کسب کنید تا انتخاب دقیق‌تری داشته باشید.
آیا شما از تفکر طراحی در کسب‌وکار خود استفاده می‌کنید؟
زمانی که یک کسب‌وکار را اداره می‌کنید، باید تمام تلاش خود را روی جلب‌توجه و رضایت مشتری بگذارید. در این مسیر چالش‌ها و سختی‌هایی برای شما وجود دارند که باید به بهترین شکل از آن‌ها عبور کنید. برای این منظور هم مناسب‌ترین راه استفاده از تفکر طراحی در کسب‌وکار است.
مفهوم تفکر طراحی این روزها بسیار سرزبان‌ها است و تحقیقات زیادی در مورد آن صورت‌گرفته است. توصیه می‌کنیم برای آشنایی کامل با مفهوم طراحی در کسب‌وکار حتماً اپیزود چهارم تاک شد پلاس را گوش دهید.
در نهایت باید اشاره کنیم که استفاده درست از تفکر طراحی در کسب‌وکار می‌تواند باعث جذب و وفاداری مشتری‌های جدید شود و همچنین در بازه زمانی کوتاه، نمودار رشد برند شما را صعودی کند.
