پیتر دراکر (Peter Drucker) یکی از معروفترین و تأثیرگذارترین متفکران در علم مدیریت بود که تئوریهای او، همچنان مورد توجه مدیران قرار دارد. دراکر موفق به انتشار 39 کتاب شد که این کتابها به 30 زبان زنده دنیا ترجمه شدهاند. او توانست افتخارات و دستاوردهای بزرگی را کسب کند و همه این موارد، باعث شد دراکر را به عنوان بنیانگذار مدیریت مدرن بشناسند. البته پیتر دراکر پیش از ورود به دنیای مدیریت، شغلهای مختلفی داشت که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. در ادامه مطلب، به بررسی پرسشهای مهمی همچون پیتر دراکر کیست و چه نظریههایی داشت؟ و سؤالاتی از این دست میپردازیم. همچنین برخی از آثار پیتر دراکر را نیز به شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
پیتر دراکر کیست؟
ابتدا به این پرسش که پیتر دراکر کیست پاسخ میدهیم. پیتر دراکر با نام کامل پیتر گئورگ فردیناند در 19 نوامبر 1909 (28 آبان 1288) در روستای کاس گرابن واقع در وین اتریش متولد شد. دراکر یک اندیشمند، نظریهپرداز، مدرس، مشاور و نویسنده اهل اتریش بود که در خانوادهای تحصیلکرده و روشنفکر بزرگ شد. کارولین بوندی مادر دراکر، دانشآموخته رشته پزشکی و پدر او نیز آدولف دراکر از وکلای پایهیک اتریش بود. خود پیتر دراکر نیز در رشته حقوق عمومی و بینالملل در دانشگاه فرانکفورت آلمان تحصیل کرده بود.
پیتر دراکر بیش از 70 سال از عمرش را صرف تحلیل سیستماتیک علم مدیریت کرد. او در سالهای پایانی عمر خود نیز همچنان مشغول مشاوره دادن در زمینه مدیریت کسبوکار بود. آخرین کلاس دراکر نیز در سال 2002 یعنی در سن 91 سالگی وی، در دانشگاه علوم اجتماعی و مدیریت آمریکا برگزار شد. شیوه تدریس، نظریه های پیتر دراکر و آثار او همچنان یکهتاز دنیای بازاریابی مدرن است.
بسیاری از افراد با الهام گرفتن از آثار پیتر دراکر موفق شدهاند به دستاوردهای بزرگی دست یابند. به طور کلی، افرادی که مایل به شناخت تئوریهای او هستند، بهتر است ابتدا به پاسخ این پرسش که پیتر دراکر کیست دست یابند. با شناخت کامل پیتر دراکر و سبک زندگی او بهتر میتوان از این نظریهپرداز برجسته، الگو گرفت و کسبوکار خود را متحول ساخت.
زندگی شخصی و مشاغل مختلف پیتر دراکر
پیتر دراکر بعد از اتمام تحصیلات مقدماتی خود در وین، تصمیم گرفت که به هامبورگ آلمان مهاجرت کند. دراکر سرانجام در سال 1927 به آلمان رفت و در آنجا، مشغول به کار شد. نخستین کار دراکر شاگردی در یک مرکز بازرگانی پنبه بود. بعد از مدتی، از هامبورگ به فرانکفورت رفت و در روزنامه این شهر مشغول به فعالیت شد. مدرک دکترای خود را نیز در حوزه حقوق عمومی و بینالملل در سال 1931 از دانشگاه فرانکفورت اخذ کرد. دراکر دو سال بعد به لندن رفت و در شرکت بیمه این شهر مشغول به کار شد. در این شغل نیز مدت کمی فعالیت کرد و سپس، مدیر مالی یک بانک خصوصی شد.
پیتر دراکر در سال 1934 با دوریس اشمیتز که در دانشگاه با او آشنا شده بود، ازدواج کرد. آنها 3 سال بعد از ازدواج خود راهی آمریکا شدند. او در این کشور به انجام فعالیتهایی مانند تدریس در دانشگاه، نویسندگی و مشاوره دادن پرداخت.
پیتر دراکر بعد از مهاجرت دائمی به آمریکا و ورود به مشاغلی که ذکر شد، توانست افتخارات متعددی را به دست آورد و نام خود را در دنیای مدیریت مدرن جاودان کند. او سرانجام در 11 نوامبر سال 2005 و در سن 96 سالگی با مرگ طبیعی از دنیا رفت. پیتر دراکر دارای 4 فرزند و 6 نوه بود و همسر وی نیز در سال 2014 و در سن 103 سالگی درگذشت.
مروری بر افتخارات پیتر دراکر
بعد از پاسخ جامع به این پرسش که پیتر دراکر کیست زمان آن رسیده است که با افتخارات ایشان آشنا شوید. بعد از آن نیز به سراغ تئوریها و نظریه های پیتر دراکر خواهیم رفت. در قسمت زیر، فهرستی از افتخارات دراکر آورده شده است:
- اخذ مهمترین مقام دانشگاه نیویورک در سال 1969
- مدیر افتخاری بنیاد پیتر دراکر در سالهای 1990 تا 2002
- اخذ 25 دکترای افتخاری از دانشگاههای مطرح سراسر جهان
- اخذ جایزه مک کنزی از هاروارد بیزینس ریویو در سال 2004
- اخذ مدال نقرهای دولت اتریش بابت خدمات ارزندهاش در سال 1974
- اخذ مدال طلایی دولت اتریش بابت خدمات ارزشمندش در سال 1991
- اخذ مدال آزادی ایالت متحده آمریکا از جورج بوش پسر در سال 2002
مهم ترین تئوری ها و نظریه های پیتر دراکر
نظریه های پیتر دراکر همیشه جزو هوشمندانهترین و تأثیرگذارترین نظریهها بوده است. یکی از معروفترین نظریه های وی این است که بعد از کسب هر موفقیتی باید سکوت کرد و به آن اندیشید. ایشان اعتقاد داشت، موفقیت بعدی با تکیه بر موفقیت قبلی به دست نمیآید؛ بلکه بر اساس سکوت و تأمل حاصل میشود. در واقع، نظریهپردازان معمولی بر داشتن نیروی کاری، پول، زمین و ژئوپلیتیک تأکید داشتند؛ در صورتی که پیتر دراکر، دانش را مهمترین عامل برای رسیدن به موفقیت میدانست. در قسمت زیر، چند نمونه از نظریه های پیتر دراکر آورده شده است:
1.نظریه پیتر دراکر در زمینه مدیریت
پیتر دراکر اعتقاد داشت که مدیران باید مثل یک رهبر عمل کنند. او بهجای تأکید بر ساعت دقیق و نادیده گرفتن نوآوری، بر مباحثی نظیر فعالیتهای دانشمحور، تمرکززدایی، مدیریت هدفمند (MBO) و هوشمندانه اصرار داشت.
دراکر مبحث MBO را در سال 1954 در کتاب خود به نام The Practice of Management منتشر کرد. بر اساس این مبحث، کمک کارمندان در تعیین استانداردها، کمک زیادی به برآورده شدن هدف میکند.
2.نظریه پیتر دراکر در زمینه کارآفرینی
نظر پیتر دراکر درباره کارآفرینی بسیار حکمتآمیز است. او برای موفقیتآمیز بودن کارآفرینی به مواردی نظیر خود توسعهای، توجه به کارکنان، استفاده از افراد بااستعداد، تقویت نقاط قوت خود، عدم تصمیمگیری در زمان بروز اختلافنظر، عدم توقف یادگیری بعد از اتمام تحصیلات خود و همینطور، برنامهریزی برای یک پایان خوب تأکید داشت.
بسیاری از این نکات در آثار پیتر دراکر نیز مشهود است و ایشان در کتابهای خود هم نسبت به رعایت این موارد تأکید داشته است.
مشهورترین کتاب ها و آثار پیتر دراکر
کتابها و آثار دراکر بسیار متنوع هستند. این کتابها در زمینه موضوعاتی مانند مدیریت، فلسفه، فرهنگ، انگیزش، استراتژی، سیاست، تاریخ، اخلاق، اقتصاد، نظم اجتماعی و.. نوشته شدهاند. بسیاری از نوشتههای ایشان به محض انتشار مورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است و افراد معروفی مانند مارشال مک لوهان و وینستون چرچیل به تحسین پیتر دراکر پرداختهاند. در قسمت زیر، مهمترین آثار پیتر دراکر آورده شده است:
-
کتاب فرجام انسان اقتصادی (The End of Economic Man)
فرجام انسان اقتصادی یکی از ارزشمندترین آثار پیتر دراکر است که در سال 1939 منتشر شد. این کتاب بر پایه سیاست و اقتصاد حاکم بر دهه 1930 نوشته شده است. دراکر در این کتاب در خصوص هولوکاست هشدار داده بود. جی بی پریستلی بعد از خواندن این کتاب گفت که فرجام انسان اقتصادی، نافذترین و تحریککنندهترین کتابی است که درباره بحران جهانی خواندهام.
-
کتاب مفهوم شرکت (Concept of the Corporation)
کتاب مفهوم شرکت یا مفهوم بنگاه یکی دیگر از آثار پیتر دراکر است که شهرت زیادی دارد. در واقع، شرکت جنرال موتورز از پیتر دراکر خواست تا درباره این شرکت شروع به نوشتن کند. آنها توقع داشتند که دراکر شروع به تعریف و تمجید از عملکردشان کند.
در صورتی که این اتفاق نیفتد و دراکر، ضمن به رسمیت شناختن موفقیت، نگاهی به آینده داشت. این فرصت به دراکر داده شد تا نظریه خود را درباره آینده انسان صنعتی در معرض آزمایش قرار دهد. در کتاب مفهوم شرکت، به بررسی مباحث مختلفی از جمله آیا کارهای گذشته شرکت، سیستم بینقص از سیاستهای عینی در کلیه لایههای سازمان است؟ و از این دست مسائل، پرداخته شده است.
-
کتاب آینده انسان صنعتی (The Future of Industrial Man)
کتاب آینده انسان صنعتی در سال 1942 رونمایی شد. این نخستین کتابی بود که تأکید داشت، هر سازمان یک ارگان اقتصادی و اجتماعی است. در واقع، پیتر دراکر در این کتاب با مخاطب خود درباره اهمیت همراهی علوم اقتصادی با علوم اجتماعی صحبت کرده است که این موضوع در زمان خود باعث جلب نظر منتقدان شد. به عبارت بهتر، این مطلب یکی از نظریه های پیتر دراکر بود که تعداد قابل توجهی از منتقدان به آن علاقهمند شدند.
جمع بندی
افرادی که در زمینه بازاریابی و مدیریت مدرن فعالیت میکنند، تمایل زیادی به افزایش اطلاعات خود دارند. برای مثال، آنها میخواهند با دیدگاههای متفکران این حوزه مانند پیتر دراکر آشنا شوند. به همین منظور، سؤالات مختلفی از سوی آنها مانند پیتر دراکر کیست و چه تئوری داشت، مطرح میشود. نظریه های پیتر دراکر به آنها کمک میکند تا دید بهتری نسبت به کسبوکار خود داشته باشند. همچنین، مطالعه آثار پیتر دراکر همچون کتاب مفهوم شرکت باعث میشود، افراد تصمیمات بهتری را در حوزه کاری خود بگیرند و در نتیجه، خیلی سریعتر به اهداف خود دست یابند. بنابراین، با عمل کردن به نظریه های پیتر دراکر میتوان مسیر موفقیت خود را سریعتر پیمود. ضمن اینکه نکات کلیدی زیادی در آثار پیتر دراکر وجود دارد که با مطالعه آنها میتوان به بینش مناسبی دست یافت. در اپیزود دوم فصل دوم تاک شد به پیتر دراکر و نظریه های آن اشاره شد.